Op 22 juli, het feest van de heilige Maria Magdalena, neemt de conservator van het Catharijneconvent de kerkkluis van de Utrechtse Jacobikerk in gebruik.
Lieke Wijna werkt op dit moment aan een tentoonstelling over de “apostel der apostelen” en zal een dag en een nacht in de kluis doorbrengen.
In alle rust studeren
De ruimte waar ze zal verblijven bestaat uit een bidkluis van 1 meter bij 1,75, met daarnaast een kleine leefruimte voorzien van een bureau, een bank en dergelijke. Wijnia wil de dag besteden aan haar verdere studie van Maria Magdalena om zich in alle rust te verdiepen in het leven van de heilige.
Maria Magdalena
“Eigenlijk kwam het idee van de mensen van de Jacobikerk”, vertelt Wijnia. “Ik heb altijd al interesse gehad in mensen die een teruggetrokken leven leiden. Bij de Jacobikerk waren ze niet op de hoogte van het feit dat ik bezig was met een tentoonstelling over Maria Magdalena, die ongeveer dertig jaar als kluizenaar in de wildernis zou hebben geleefd.”
Tegenstrijdige gedaanten
Volgens Wijnia belicht het kluizenaarschap een van de tegenstrijdige gedaanten die Maria Magdalena in zich draagt, namelijk de rijke volgelinge van Jezus en de arme kluizenaar.
‘Aanwezig bij sleutelmomenten Christus’
“Als je teruggaat naar de oudste teksten, zoals de synoptische Evangeliën en de gnostische bronnen, zie je dat we eigenlijk vrij weinig weten over Maria Magdalena”, vertelt ze. “In het Nieuwe Testament lezen we dat ze een welgestelde vrouw was, dat Christus zeven demonen bij haar uitdreef en dat ze aanwezig was bij sleutelmomenten in het leven en lijden van Christus.”
“Ik heb altijd al interesse gehad in mensen die een teruggetrokken leven leiden”
– Lieke Wijnia
Later zou Maria Magdalena onder andere geassocieerd worden met de overspelige vrouw (Johannes 7,53 – 8,11), een interpretatie die weliswaar een lange traditie heeft, maar waar feitelijk geen tekstueel bewijs voor is.
Vroegere rijkdom
“In de kunst wordt Maria Magdalena ook na haar bekering vaak afgebeeld met voorwerpen van haar vroegere rijkdom, zoals mooie kleding of juwelen die symbool staan voor de materialiteit die ze achter zich heeft gelaten.”
De tentoonstelling, die op 18 februari 2021 zal openen, heeft tot doel de vele verschillende manieren te laten zien waarop Magdalena in het verleden is geïnterpreteerd en gepresenteerd.
Kluis beschikbaar
De kerkkluis van de Jacobikerk is sinds kort ook gratis beschikbaar voor andere bezoekers die even ongestoord willen lezen, nadenken, tekenen of schrijven. Geïnteresseerden kunnen zich inschrijven voor twee tijdslots, ‘s ochtends en ’s middags.